III Edukacja zdalna w wychowaniu przedszkolnym

Renata Pietras-Pacynko
Doradca metodyczny wychowania przedszkolnego

W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID- 19, zostały zmienione przepisy, dzięki którym możliwe jest kształcenie na odległość. Stanowi to bardzo trudne wyzwanie nie tylko dla nauczycieli ale również dla rodziców, którzy muszą organizować każdy dzień w zupełnie inny sposób jak dotychczas. Nauczyciele zapewne będą odczuwali pragnienie, by stale utrzymywać kontakt z dziećmi, znaleźć sposób komunikowania się z przedszkolakami, znaleźć nową drogę edukacji w tym okresie.

Jak ma wyglądać kształcenie na odległość?

W czasie ograniczenia funkcjonowania przedszkoli związanego z zagrożeniem epidemiologicznym nauka jest realizowana na odległość. Organizując takie kształcenie musimy pamiętać o uwzględnieniu zasady bezpiecznego korzystania przez dzieci z urządzeń umożliwiających komunikację elektroniczną. Oznacza to, że dobór narzędzi przy tej formie kształcenia powinien uwzględniać aktualne zalecenia medyczne odnośnie czasu korzystania z urządzeń (komputer, telewizor) i ich dostępności w domu, wiek i etap rozwoju dziecka, a także sytuację rodzinną dziecka. Każdy nauczyciel w kształceniu na odległość musi uwzględnić możliwości psychofizyczne dzieci. Pamiętajmy o zróżnicowaniu zajęć w każdym dniu tygodnia.

Nowe rozporządzenie stanowi, że nauczyciel ma obowiązek poinformowania rodziców o dostępnych materiałach, a także możliwych sposobach i formach ich realizacji przez dziecko w domu. Możemy skorzystać z:
- udostępniania materiałów na stronie internetowej przedszkola,
- wysyłania materiałów mailowo,
- tworzenie grup przedszkolnych na portalach społecznościowych itp.
Kluczem do sukcesu będzie prowadzenie zajęć podobnych do tych, do których dziecko jest przyzwyczajone na co dzień w przedszkolu. Wszelkie scenariusze, propozycje zabaw, gier, zajęć, nie mogą zakłócać rytmu dnia, do którego maluch był przyzwyczajony w przedszkolu. Materiały, które nauczyciel przygotowuje dla rodziców, muszą być rozsądnie opracowane, tak aby dzieci na etapie przedszkola mogły z tego skorzystać i przede wszystkim by wspierały rodziców. Warto sięgać do audiobooków, które są atrakcyjne dla dzieci, a jeszcze bardziej zachęcam do własnego nagrywania bajek i prezentowania ich dla dzieci. Takie rozwiązanie pozwala maluchom spędzać czas w towarzystwie pani z przedszkola, nawet jeśli widzi ją tylko na ekranie monitora. Tematyka bajek może nawiązywać do porządkowania zabawek w domu, dalszego rozwijania umiejętności rozbierania i ubierania się, rozwijania zainteresowań dzieci, poznawania nowych tematów i treści z programów wychowania przedszkolnego. Ponadto nauczycielka może prowadzić spotkania on-line, gdzie wspólnie z dziećmi może omawiać wykonanie prac plastycznych, może śpiewać piosenki, uczyć nowych, prostych układów tanecznych. Przedszkolak uczy się i bawi, a każde spotkanie odbywa się za pośrednictwem komputera. Pamiętajmy (tak jak wspomniałam wcześniej), aby nie zapomnieć o umiarze i dostosowaniu czasu pobytu malucha przed komputerem do jego możliwości psychofizycznych.

Propozycje stron internetowych dla przedszkolaków:

Przykłady ciekawych stron z propozycjami gier, zabaw, pomysłów na prace plastyczne, kart pracy do realizacji w domu:
- www.tuxpaint.org (Tux Paint)  - darmowy program do rysowania dla dzieci, dodatkowo można tam znaleźć pieczątki, które pozwalają dzieciom stworzyć obrazek. Atutem programu są skojarzone z obrazkami dźwięki np. odgłosy zwierząt, instrumentów muzycznych
- www.kiddoland.pl – serwis dla przedszkolaków i rodziców. Na stronie dzieci znajdą mnóstwo edukacyjnych, bezpiecznych gier i zabaw z różnych dziedzin życia. Kiddoland został podzielony na 6 kategorii: gry edukacyjne wprowadzające w świat literek; gry i zabawy matematyczne; nauka, m.in. kolorów, kształtów, położenia, przeciwności; gry przekazujące informacje z otaczającego świata, jak np. anatomia człowieka, nauka znaków drogowych; gry kreatywne, konstrukcyjne, puzzle; zabawy ćwiczące pamięć, cierpliwość oraz spostrzegawczość
- matematykadladzieci.pl – strona programu wspomagającego naukę dzieci z zakresu podstawowych zagadnień matematycznych takich jak liczenie, dodawanie, odejmowanie, porównywanie liczb, mnożenie oraz dzielenie
- www.larryloveland.com (CyberStart for Children)  -  strona pozwalająca opanować podstawy pracy z myszką, ale także wykonać ćwiczenia ogólnorozwojowe oraz przygotowujące do nauki czytania i pisania, ćwiczenia pamięci, spostrzegawczości, rozpoznawania dźwięków.  Program umożliwia tworzenie własnych książeczek automatycznie publikowanych w Internecie. Posiada galerię gotowych grafik służących do zilustrowania opowieści, pozwala na dodanie własnych obrazów np. zeskanowanych rysunków dzieci.
- www.sieciaki.pl - projekt edukacyjny poświęcony bezpieczeństwu przedszkolaków w Internecie; zawiera gry i zabawy dla dzieci, materiały dla rodziców
- www.e-kolorowanki.eu – serwis ze zbiorem darmowych kolorowanek, które można wydrukować
- ciufcia.pl – zawiera zabawy dla dzieci w wieku 2-6 lat
- www.buliba.pl – wartościowe, edukacyjne gry dla dzieci
- www.kula.gov.pl - to strona przygotowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; znajdziemy tu multimedialne materiały dotyczące Polski i wszystkiego, co z Polską związane (miasta, postaci, legendy)
- www.yummy.pl – jeden z paneli przeznaczony jest dla najmłodszej grupy wiekowej: zawarte w niej gry i zabawy dla dzieci podzielone zostały na dwie części różniące się stopniem zaawansowania językowego (każdy z poziomów dostępny jest w języku polskim, angielskim, niemieckim oraz francuskim); gry zostały pogrupowane na gry matematyczne, poznawcze, muzyczne, twórcze, łączenie w pary, kuchnia, puzzle, ubieranki oraz kolorowanki
- www.kulturalnyplaczabaw.pl - w zakładce: rozrywka,  treści dla dzieci: gry online, kolorowanki, piosenki, zabawki
- www.misie.com.pl – strona zawierająca zabawy, legendy, komiksy i wierszyki dla dzieci
- pisupisu.pl - serwis zawierający gry edukacyjne z podziałem na dzieci najmłodsze, starsze i całkiem duże: dla najmłodszych przygotowano naukę pisania na klawiaturze, słowne zabawy, naukę literek oraz trening umysłu
- tablit.wa.amu.edu.pl - innowacyjny program wychowania przedszkolnego oparty na metodzie projektu oraz technik modelowania dialogów (QtA); zawiera integrację z nauką języka angielskiego
- lulek.tv - serwis będący interaktywną, baśniową krainą, po której mali goście mogą beztrosko „chodzić” i odkrywać przeróżne miejsca łącząc zabawę z nauką. Każda zabawa kryje w sobie edukację. Można się tu wiele nauczyć, między innymi: liczyć, czytać, pisać, określać nazwy miesięcy czy godziny na zegarze. Dzieci poznają tu nuty, numery alarmowe, czy pierwsze słowa w języku angielskim. Zachęca do czytania książek, rysowania na kartce, śpiewania. Przekonuje, że warto myć zęby, a mycie głowy wcale nie jest takie straszne
- www.domowyprzedszkolak.pl - serwis zawierający gry dla dzieci, darmowe zabawy edukacyjne dla przedszkolaków i uczniów, kolorowanki do druku, labirynty, szlaczki, teksty piosenek, zagadki, maski, laurki oraz inne materiały

    Pamiętajmy też o elementarnej zasadzie, że realizując zajęcia z wykorzystaniem metod i technik nauki zdalnej, nauczyciela obowiązuje realizacja podstawy programowej.

Zgodnie z Kartą Nauczyciela (art. 42) nauczyciela obowiązuje 40 godzinny tydzień pracy (pracując w pełnym wymiarze). Pracując na odległość w ramach tego czasu nie tylko prowadzimy zajęcia dydaktyczne, opiekuńcze i wychowawcze, ale również prowadzimy inne czynności wynikające z zadań statutowych przedszkola, ale również mamy obowiązek przygotowania się do zajęć, doskonalenia się w ramach uczestnictwa w szkoleniach prowadzonych w trybie e-learningowym oraz samokształcenie.

Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.