IX 2019 Metoda projektu na plastyce i edukacji plastycznej

Danuta Lech – doradca metodyczny plastyki i edukacji plastycznej

Metoda projektu na plastyce i edukacji plastycznej

„W trakcie realizacji podstawy programowej z plastyki należy uwzględniać różne formy i metody kształcenia. Powinno się w tym również uwzględnić działania zespołowe, zwłaszcza przy pracach wymagających dużego wkładu i wysiłku. Tego rodzaju działania (realizowane np. w formie projektów edukacyjnych), dają szansę powiązań interdyscyplinarnych i rozwijają różnorodne formy ekspresji twórczej.”

To mówi podstawa programowa z plastyki. Chcąc zastosować się do zaleceń podstawy programowej, musimy wiedzieć, że:

PROJEKT EDUKACYJNY jest metodą nauczania opartą na pracy zespołowej, kształtującą interdyscyplinarne umiejętności uczniów. Ma ona na celu miedzy innymi pokazanie uczniom, że nauka może być bardzo przyjemna i niezwykle interesująca.

Dzięki udziałowi w metodzie projektu, uczeń ma szansę odnieść upragniony sukces, poczuć się potrzebnym i akceptowanym przez rówieśników w klasie, ma również możliwość pokazania swoich mocnych stron i dotychczas niezauważalnych talentów.

Szanse dla uczniów wynikające z realizacji projektu:

- umiejętność wyszukiwania informacji w różnych źródłach

- podejmowanie decyzji, samokontrola i samoocena

- twórcze rozwiązywanie problemów

- kształtowanie postaw prospołecznych

- odpowiedzialność za pracę swoją i całego zespołu  

Szanse dla nauczycieli wynikające z realizacji projektu:

- oderwanie się od typowych zajęć szkolnych

- możliwość współpracy z młodzieżą na innej płaszczyźnie

- otwierają się nowe możliwości

Rodzaje projektów edukacyjnych:

Projekty edukacyjne możemy podzielić na:

- badawcze – problemowe – odzwierciedlają naukowy proces dochodzenia do rozwiązania postawianego problemu;

- projekty lokalne (regionalne) - skupione na tematyce charakterystycznej dla danego regionu lub społeczności lokalnej.

Ze względu na zakres materiału, projekty edukacyjne możemy również podzielić na:

- przedmiotowe,

- modułowe,

- interdyscyplinarne;

W projektach przedmiotowych zakres tematu obejmuje tylko jeden przedmiot, mają one na celu zapoznanie uczniów z zakresem tematycznym, uporządkowanie zgromadzonej wiedzy według określonego schematu oraz rozszerzenie tematyki o nowe zagadnienia, które wykraczają poza treści programowe. W projektach przedmiotowych każda praca wymaga wykorzystania informacji z różnych przedmiotów, podczas oceniania mogą uczestniczyć nauczyciele uczący różnych przedmiotów szkolnych.

Projekty modułowe dotyczą pewnego obszaru treści ujętych w danym module, które powinny być ukierunkowane na wykonanie przez uczniów zadania opartego zarówno na teorii, jak i działaniu praktycznym.

Projekty interdyscyplinarne (międzyprzedmiotowe) są projektami, które integrują wiedzę z różnych dziedzin nauczania, prowadzone przez jednego nauczyciela, ale w konsultacjach z nauczycielami uczącymi innych przedmiotów.

Zagrożenia:

- brak chęci współpracy w grupie

- problem z doborem grupy projektowej

- ograniczenia czasowe

Etapy realizacji projektu edukacyjnego:

  1. Wybranie grupy projektowej (dobrowolne zgłoszenia uczniów, wybór nauczyciela, udział warunkowy wynikający ze specyfiki realizowanego projektu).
  2. Wybór tematu (zależy od charakteru projektu).
  3. Przygotowanie celów i kryteriów sukcesu (jasne, konkretne, mierzalne, adekwatne do umiejętności uczniów, wynikające ze specyfiki realizacji projektu).
  4. Kontrakt (powinien zawierać warunki uczestnictwa w projekcie, podziału zadań, odpowiedzialności, terminu realizacji, szczegółowych wymagań wynikających ze specyfiki realizacji projektu).
  5. Harmonogram projektu (zadania, działania, terminy, odpowiedzialni).
  6. Realizacja projektu (terminy: rozpoczęcia i zakończenia projektu, konsultacji  z nauczycielem, spotkań grupy, prezentacja projektu).
  7. Prezentacja projektu (termin, miejsce, odbiorcy, sposób prezentacji).
  8. Ocena projektu.

Pułapki projektowe:

- konflikty w grupie

- nieumiejętność współpracy

- zbyt ambitne plany

- spadek energii

- czas

- dodatkowa dokumentacja

- dowożenie dzieci

Projekt edukacyjny a ocenianie

Ocena wynika ze specyfiki projektu.

Ocena bieżąca – ocenianie poszczególnych zadań projektowych, monitorowanie działań.

Ocena po zakończeniu projektu – podwyższenie oceny semestralnej lub końcowej. Ta ocena dokonywana jest na podstawie wcześniej przygotowanych kryteriów (zapisanych na początku realizacji projektu).

Ocenianie z trzech źródeł:

 - samoocena uczniów w kontekście pracy nad zadaniami

- ocena koleżeńska członków grupy w kontekście pracy nad zadaniami

- ocena nauczyciela w kontekście całościowej pracy nad projektem

Ewaluacja projektów edukacyjnych

Ewaluacja zależy od specyfiki projektu. Jeżeli jest to projekt współfinansowany przez UE, to jego ewaluacja jest ściśle określona w umowie o realizacji projektu. Najczęściej ewaluacji dokonuje się w równych odstępach czasu. Ewaluacja przebiega pod względem jakościowym i ilościowym.

- ewaluacja ilościowa – bieżąca analiza ilości przepracowanych zajęć i liczby uczestników biorących udział w poszczególnych zadaniach

ewaluacja jakościowa – przeprowadzona na wstępie (jako badanie stanu początkowego), po określonej ilości zajęć (sprawdzająca bieżący przyrost wiedzy i umiejętności pod wpływem realizacji zadań projektowych) oraz końcowa – po zakończeniu projektu sprawdzająca osiągnięcie celów szczegółowych i celu głównego.

Bibliografia

Sałata, E. ( 2004). Metoda projektów w teorii i praktyce. Radom. Wydawnictwo Politechnika Radomska.

Wejnert, K (2018). Nowatorskie rozwiązania w pracy nauczycieli. Warszawa, IK.