Katarzyna Fiebiger - doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej
To co dzieci lubią najbardziej – gry i zabawy ruchowe nie tylko na zajęciach w-f
Obok podstawowych potrzeb jedzenia, picia czy snu dzieci mają także potrzebę ruchu. Jest to potrzeba niezbędna do życia każdemu człowiekowi, a w szczególności dzieciom, których organizmy wciąż rosną i kształtują się. Dlaczego potrzeba ruchu może być niemal równie ważna, co wartościowe jedzenie? Bowiem jedno i drugie przekłada się bezpośrednio na zdrowie i funkcjonowanie młodego organizmu. Wychowując i edukując dzieci musimy mieć świadomość, iż aktywność ruchowa ma zawsze korzystny wpływ na szereg właściwości nie tylko fizjologicznych. Ruszające się dzieci nabywają cech odpornościowych, i adaptacyjnych, a ruch ma wpływ na prawidłowy przebieg szeregu procesów metabolicznych ustroju. W sferze psychicznej i społecznej pomaga uzyskać szereg niezbędnych cech, które będą bardzo ważne w życiu każdego dorosłego. Są to: równowaga emocjonalna, odporność na stresy, czy umiejętność psychicznej adaptacji do zmieniających się warunków. Ponadto ruch może sprawiać poczucie odpowiedzialności, zdyscyplinowania, a także budować wytrwałość w pokonywaniu trudności. Dzieci z łatwością mogą przyswajać normy społeczne i mieć poczucie własnego sprawstwa. Umiejętności te powinniśmy realizować zgodnie z zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2016 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. Głównie dotyczą one komunikacji w języku ojczystym i kompetencji społecznych i obywatelskich. Zatem ruszajmy się z dziećmi, zachęcajmy do ruchu, grajmy i bawmy się z nimi. Bo te wyżej wymienione powody mogą być wielką przyjemnością, a człowiek jest gatunkiem, który niezwykle lubi się cieszyć i bawić. W młodości, zabawa jest naszym podstawowym sposobem nauki i poznawania świata. W dorosłym życiu okazuje się zaś konieczna do prawidłowego funkcjonowania i regenerowania nadwyrężonych. Bez zabawy ciężko byłoby wytrzymać w otaczającej nas rzeczywistości. Różnica między grą a zabawą polega na tym, że gra ma w sobie element rywalizacji, ktoś wygrywa, ktoś przegrywa, w zabawie zaś wygrywają wszyscy. Większość gier można przerobić na zabawy i odwrotnie. Warto tak zrobić, jeśli się zdarzy, że ciągle ci sami uczestnicy gier przegrywają. Wtedy rezygnujmy z rywalizacji w imię dobrej zabawy właśnie. Najlepiej gdy jest jedna osoba prowadząca, kierująca zabawami, która, jeśli zajdzie taka potrzeba, pełni funkcję sędziego i rozjemcy. Wykorzystujmy na zabawę i gry czas pusty – tzn. czekanie na dzwonek, jako przerywnik lekcji czy chwilę, która wydaje się szara czy nudna. Czas szybko zleci a humor się poprawi. A dobry humor to rzecz bezcenna. Albert Einstein uważał, że jest najcenniejszym dobrem człowieka! ☺ A to propozycje kilu pląsów i zabaw ruchowych z przyborami i bez.
Pląsy:
Pląs 1 : „Dzień dobry, dzień dobry”
Dzień dobry, dzień dobry – zróbmy wszyscy koło.
Dzień dobry, dzień dobry podajmy prawą rękę (lewą ręką)
Dzień dobry, dzień dobry zaśpiewajmy tę piosenkę.
Chętni mogą urozmaicić ten pląs i przywitanie „dzień dobry” wypowiadać w innych językach.
Pląs 2 „ Zawody”
Stolarz młotkiem stuka . Lekarz w plecy puka. Kucharz w garnku miesza. Praczka pranie wiesza. Rolnik grabi siano. Muzyk gra co rano. I ja też pracuję rysunek rysuję.
Czynności wykonujemy zgodnie ze słowami. Muzyk może grać naśladując różne instrumenty (pianino, trąbka, saksofon, perkusja i inne). Przy ostatnim wersie rysować możemy palcem, całą dłonią, nogą, albo głową. Możemy też rysować w powietrzu, na dywanie lub leżąc.
Pląs 3 „Niedźwiadek”
Jedna łapka – (pokazujemy jedną ręką)
druga łapka – (pokazujemy drugą ręką)
ja jestem niedźwiadek –(wskazujemy na siebie)
Jedna nóżka, druga nóżka – (pokazujemy nogi)
a to misia zadek –(klepiemy się po pośladkach)
Lubię miodek – (masujemy brzuszek)
kocham miodek – (masujemy brzuszek)
podkradam go pszczółkom–(machamy rękami),
Jedną łapką, drugą łapką, czasem wciągam rurką –(ręce przykładamy do buzi na wzór rurki.)
Pląs 4 „5 krasnali”
Było sobie 5 krasnali. Jeden duży drugi mały. Trzeci chudy, czwarty gruby. A ten piąty był w sam raz. Wszystkie razem pracowały. Prasowały, gotowały, w ogrodzie kopały i bardzo mocno się kochały.
Pląs można przeprowadzić ze wszystkimi, którzy naśladują i pokazują pięć na palcach, wysokość – unosząc ręce do góry, szczupłość ściskając się za talię, tuszę pokazując rękami duży brzuch, a kogoś, kto jest w sam raz, ze wskazaniem na siebie. Można też wyłonić piątkę uczestników, którzy będą krasnalami i pokażą siebie według własnego pomysłu.
Zabawa 1. „Przedstaw się…”
Dzieci stoją w kręgu. Każdy mówi swoje imię i ulubioną dyscyplinę sportową.
Np.- nazywam się Kasia i uwielbiam siatkówkę.
Zabawa 2 „Ding Dong”
Dzieci stoją w kręgu. Jedno dziecko mówi „ding” i podskakuje wkoło klepiąc każdego w plecy. Na hasło „dong” biegnie po okręgu, a klepnięte dziecko biegnie w drugą stronę. Gdy się spotkają mówią: „dzień dobry” 3 X. Następnie obracają się 3 X trzymając się za ręce mówiąc: - raz dwa trzy gonisz ty. Kto pierwszy stanie na miejscu klepie od nowa mówiąc „ding”.
Zabawa 3 „Ludzie do ludzi”
Prowadzący stoi w środku z rozstawionymi rękami i nogami. Dzieci dotykają prowadzącego w dowolne miejsce. Prowadzący mówi hasło: dotknij ściany i krzesła i wróć do mnie. Kto ostatni robi trzy przysiady. Zabawę powtarzamy zmieniając hasła i „karę”.
Zabawa 4 „Spółdzielnia mieszkaniowa”
Dzieci siedzą w kręgu i odliczają do dwóch lub do trzech. Jedna osoba stoi w środku. Na sygnał „dwójki” osoby z tym numerem wstają i zmieniają miejsce, a osoba stojąca siada będąc dwójką. Zmiana numeru… ☺
Zabawa 5 „Nitka i kredka”
Uczniowie samodzielnie przygotowują pomoce do zabawy. Odmierzają długość nitki (najlepiej wełny) ok. 4-5 metrów. Umocowują ją z jednej strony do kredki a z drugiej do klocka. Na sygnał skręcamy nitkę – nawijamy na kredkę, tak długo aż klocek dotknie do kredki. Kto zrobi to pierwszy – wygrywa.
Więcej materiałów poszkoleniowych jest na platformie e-learningowej, na którą zapraszam po wcześniejszym zalogowaniu.