Współczesna dydaktyka podkreśla, iż należy uczyć holistycznie. Do tego - my nauczyciele powinniśmy dążyć, bo przecież świat pomimo, iż składa się z milionów elementów, stanowi przecież jedną całość. Jak tego dokonać? W XXI wieku obowiązują nas liczne przepisy i rozporządzenia, które definiować mają naszą nauczycielską pracę. Czy uda nam się pogodzić te wszystkie legislacyjne zapisy i tworzyć ciekawe i efektywne zajęcia dla uczniów?
Celem tego artykułu jest przekonanie nauczycieli, że odpowiedź na to postawione wyżej pytanie może być pozytywna. Przykładem takich zajęć jest wykorzystywanie
kartki okolicznościowej. Może ona stać się pomysłem na rozpoczęcie pracy nad jakimś tematem lub stanowić element podsumowujący zagadnienie. Pracując z nią możemy realizować zarówno cele wynikające z podstawy programowej, z programu profilaktyczno-wychowawczego oraz wynikające z zadań szkoły, na przykład związane z rozwijaniem kompetencji kluczowych.
Zapraszam Państwa do analizy materiału wypracowanego podczas szkolenia pracowni humanistycznej Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie. Podczas tego spotkania podzieliłam się z moimi koleżankami i kolegami doświadczeniami związanymi z wykorzystywaniem kartki okolicznościowej do pracy na lekcjach języka angielskiego w szkole ponadpodstawowej.
Warsztat składał się z dwóch części: w pierwszej doradcy i konsultanci tworzyli własne prace plastyczne z przygotowanych przeze mnie materiałów. Towarzyszyła nam nastrojowa, relaksacyjna muzyka. W czasie zajęć uczestnicy mogli snuć swoje refleksje oraz dzielić się swobodnymi skojarzeniami i wypowiedziami.
Aby uświadomić uczestnikom, że czas poświęcony na przygotowanie kartki nie jest czasem straconym, zebrałam informacje o tematyce prowadzonych rozmów. Były to: refleksje o życiu codziennym, potrzebie wyciszenia się, małych radościach i smutkach. Jest to Dla nauczyciela takie zajęcia są kopalnią wiedzy o uczniach, ich przeżyciach oraz pozwalają na tworzenie pogłębionych relacji. A przecież na tych relacjach nam powinno zależeć.
W drugiej części uczestnicy zastanawiali się, jakie zadania w oparciu o kartkę okolicznościową, mogą zaproponować uczniom na rożnych przedmiotach szkolnych.
Poniżej przedstawiam pytania, jakie zadałam uczestnikom warsztatu oraz ich odpowiedzi.
Pomyśl, jakie cele z podstawy programowej pozwala osiągnąć praca z kartką okolicznościową oraz podaj konkretne zadanie dla ucznia do wykonania.
CELE WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ
przedmiot |
cele ucznia |
zadanie |
religia |
-opisuje cechy charakterystyczne okresów roku liturgicznego |
Wykonaj kartkę na kiermasz bożonarodzeniowy. Wykorzystaj wiedzę na temat tego okresu roku liturgiczego. |
Język obcy nowożytny
|
- opisuje wygląd zewnętrzny kolegi oraz jego cechy charakteru - argumentuje swój wybór |
Chcesz podarować własnoręcznie wykonaną kartkę swojej najbliższej koleżance/ swojemu najbliższemu koledze. Jaka ona jest/ Jaki on jest? Dlaczego podarujesz kartkę okolicznościową właśnie tej osobie? |
Język ukraiński |
-opisuje cechy charakteru osoby |
Zrób kartkę okolicznościową, posługując się tradycyjnym haftem krzyżykowym. |
Język polski |
-odczytuje metaforę -posługuje się cytatem |
Stwórz kartkę okolicznościową, którą podarujesz bohaterowi lektury. Wybierz cytat najlepiej charakteryzujący bohatera. Ozdoba kartki powinna mieć charakter metaforyczny. |
historia |
-opisuje wygląd średniowiecznego grodu (miasta, zamku) i podkreśla jego charakterystyczne elementy |
Przeniosłeś się w czasie. Nie masz aparatu fotograficznego, a chcesz mieć pamiątkę z podróży i ze zwiedzanego właśnie obiektu. Stwórz kartkę okolicznościową.
|
geografia |
-opisuje cechy krajobrazu |
Stwórz kartkę okolicznościową. Wykorzystaj cytat, który charakteryzuje elementy krajobrazu.
|
Pomyśl jakie cele wychowawcze i terapeutyczne pozwala osiągnąć praca z kartką okolicznościową oraz podaj konkretne działania, jakie wykonuje uczeń.
CELE WYCHOWAWCZE I TERAPEUTYCZNE
cele ucznia |
działania |
- potrafi dokonywać wyborów |
-wybieranie pasujących do siebie elementów -selekcjonowanie elementów według klucza |
-odkrywa swoje pasje |
-odkrywanie, iż działalność plastyczna stanowi dla ucznia atrakcyjny sposób spędzenia czasu wolnego |
-współpracuje z grupą, |
-dzielenie się materiałami plastycznymi -pomaganie kolegom w przycinaniu i klejeniu -motywowanie kolegów do dalszej pracy |
Zastanów się, jakie kompetencje kluczowe możesz rozwijać podczas realizacji lekcji
z wykorzystaniem kartki okolicznościowej?
ROZWIJANIE KOMPETENCJI KLUCZOWYCH
lp |
kompetencje |
tak/nie |
działanie |
1 |
w zakresie rozumienia i tworzenia informacji |
tak
|
-słuchanie nauczyciela -instruowanie kolegów |
2 |
w zakresie wielojęzyczności |
tak |
-rozwijanie umiejętności językowych |
3 |
matematyczne, fizyczne przyrodnicze |
tak
|
-przyklejanie liści lub innych elementów świata przyrody -obliczanie proporcji |
4 |
cyfrowe |
tak
|
-zrobienie zdjęcia kartki telefonem lub aparatem i umieszczenie na FB lub stronie szkolnej -przygotowanie prezentacji z kartkami na przykład Power Point i przedstawienie jej rodzicom |
5 |
osobiste, społeczne, uczenia się |
tak
|
-rozmowa z kolegami -przebywanie z kolegami |
6 |
obywatelskie |
tak
|
-kartka z okazji Dnia Niepodległości -kartka w projekcie STOP HEJT |
7 |
przedsiębiorcze |
tak |
-sprzedaż kartek |
8 |
ekspresja kulturowa |
tak |
-dbanie o estetykę |
Głęboko wierzę, iż analiza tego materiału wzbudzi w Państwie refleksje, iż kartka okolicznościowa jest bardzo efektywnym narzędziem dydaktycznym. Zapraszam więc do wykorzystywania jej od czasu do czasu!
Katarzyna Sobańska
doradca metodyczny języka angielskiego i francuskiego
3 października 2019r.