Małgorzata Żendarska – nauczyciel wychowania przedszkolnego w Przedszkolu nr 34 w Koszalinie
Jestem nauczycielem Przedszkola Nr 34 w Koszalinie, w którym jest zwyczaj dzielenia się pomysłami i dobrymi praktykami. Zaprosiłam nauczycielki do skorzystania z „drzwi otwartych”
w grupie 5-latków.
Nowy rok to okazja do wprowadzenia kalendarza w celu dostrzeżenia przez dzieci procesu przemijania, upływu czasu. Dzięki wizualizacji w Planie daltońskim udało się ten temat zrealizować w stu procentach. Realizując to zagadnienie wykorzystałam elementy edukacji matematycznej sześciolatków.
Każde dziecko otrzymało klamerkę ze swoim zdjęciem, którą później przypinało do wykonanego przez siebie kalendarza. Pomocnik pani i pomocnik pomocnika pomagali rozdając obręcze
i kolorowe koła.
I etap – Dzień i noc
- praca w parach daltońskich,
- do układania kalendarzy koła wycięte z papieru : białego – dzień i czarnego – noc
Działania:
*Oznaczenie pieczątkami
Jedno dziecko jest dniem - oznaczyłam je symbolem słońca w formie pieczątki na przedramieniu, drugie nocą – oznaczone pieczątką czarnej łapki.
*Zabawa ruchowa „Dzień -noc”
Dzieci siedzą naprzeciw siebie w swoich parach trzymając się za ręce. Na hasło „dzień” wstaje dziecko z symbolem słońca, a na hasło „noc” dziecko z symbolem czarnej łapki ( dziecko-słońce robi przysiad) itd.
*Układanie kalendarza kołowego
Każda para otrzymuje od pomocnika małe obręcze, białe oraz czarne koła, które układa na przemian : dzień, noc, dzień, noc…..
II etap – Pory roku
- praca w zespołach czteroosobowych (połączenie dwóch par)
- do układania kalendarzy koła wycięte z papieru: zielonego -wiosna, żółtego -lato, czerwonego – jesień, białego- zima
Działania:
*Piosenka o porach roku
Dzieci otrzymały instrukcję obrazkową tańca do piosenki o porach roku. Podjęły próbę odkodowania obrazków z instrukcji oraz przełożenia ich na ruch. Bardzo dobrze odtworzyły zakodowany układ taneczny razem z muzyką.
*Zagadki o porach roku
Dzieci rozwiązywały zagadki słowne o porach roku i przyporządkowywały im symbole : śnieżynka - zima, zielony liść - wiosna, słońce - lato, czerwony liść – jesień
*Układanie kalendarza „ Pory roku”
Dwie pary łączą się w zespół czteroosobowy i układają wokół obręczy kolorowe koła wycięte
z papieru: zielonego -wiosna, żółtego -lato, czerwonego – jesień, białego- zima.
III etap- Dni tygodnia
- praca w zespołach siedmioosobowych (odliczanie do 7, 1- pn, 2-wt, 3- śr, 4-czw, 5-pt, 6-s, 7-n)
- do układania kalendarzy koła wycięte z kolorowego papieru : daltońskie kolory dni tj. pn- czerwone, wt – niebieskie, śr- pomarańczowe, czw- zielone, pt – żółte, i dodatkowo sobota
i niedziela – biały
Działanie:
*Dzielenie się na zespoły -wiersz „Dni tygodnia” (autor Agata Dziechciarczyk)
Dzieci ustawione w rzędzie odliczają do siedmiu. Jedynki staja za jedynkami, dwójki za dwójkami itd. Podczas czytania wiersza „Dni tygodnia” dzieci otrzymują koła z kolorowego papieru :
„Poniedziałek……” - jedynki otrzymują koła czerwone (poniedziałki)
„Wtorek………….” - dwójki otrzymują koła niebieskie (wtorki)
„Środa……………” - trójki otrzymują koła pomarańczowe (środy)
„Czwartki………..” - czwórki otrzymują koła zielone (czwartki)
„Piątek…………...”- piątki otrzymują koła żółte (piątki)
„Sobota………….”- szóstki otrzymują koła koła białe ( sobota)
„Niedziela……….”- siódemki otrzymują koła białe (niedziela)
*Układanie kalendarza tygodniowego
Każdy zespół (rząd dzieci od jedynki do siódemki), otrzymuje dużą obręcz i układa kolorowe koła wg odliczonej wcześniej kolejności. Podpowiedzią mogą być daltońskie kolorowe dni tygodnia.
W popołudniowej części dnia dzieci wyszukiwały swoje zdjęcie i przyklejały na symbolu pory roku, w której się urodziły. Ponadto nauczyciel pokierował wykonanie zadania w taki sposób, że zdjęcia przyklejone są przy odpowiednim miesiącu urodzenia np.:
zima : (styczeń -1 zdjęcie, luty-4 zdjęcia, marzec – 5 zdjęć) itd.
Swoje drugie zdjęcie dzieci umieszczały na kartce kalendarza dziennego ( zrywanego codziennie), to pozwoliło im szacować, ile dni musi minąć np. dużo , mało ……
Wprowadzono również „dyżurnego od kalendarza”, którego zadaniem jest zamalowanie na kalendarzu miesięcznym obecnego dnia kolorem dni daltońskich, oraz zrywanie kartki z kalendarza dziennego. Nauczyciel czyta dzieciom codziennie z kalendarza dziennego informację o tym jaki dziś jest dzień, kto ma imieniny i inne ciekawostki np. godziny wschodu i zachodu słońca.
IV etap (w następnym tygodniu ) Miesiące
- praca w zespołach 4 osobowych
- do układania kalendarzy koła wycięte z papieru po trzy z każdego koloru oznaczone symbolami I,II,III : zielonego -miesiące wiosenne, żółtego -miesiące letnie, czerwonego – miesiące jesienne, białego- miesiące zimowe
Działanie:
* Układanie kalendarza miesięcznego
Dwie pary łączą się w zespół czteroosobowy i układają wokół obręczy kolorowe koła wycięte
z papieru: zielone I, zielone II, zielone III -miesiące wiosenne, żółte I, żółte II, żółte III -miesiące letnie, czerwone I, czerwone II, czerwone III– miesiące jesienne, białe I, białe II, białe III- miesiące zimowe.
Można taki kalendarz wykorzystać również do wprowadzenia podziału roku na kwartały ( bez nazywania), czy zaznajomienia z cyframi rzymskimi itp.
Bibliografia :
Wychowanie w Przedszkolu 6/1993 „Edukacja matematyczna sześciolatków” E. Gruszczyk- Kolczyńska, E. Zielińska, K. Dobosz
