Miesiąc temu na stronie naszego CEN w Koszalinie opublikowaliśmy informację o sprawdzonych sposobach działania w profilaktyce problemów młodzieży pt. "Siedem dźwigni skutecznej profilaktyki”. Zaprosiliśmy nauczycieli w imieniu Prezydenta Miasta Koszalina oraz Dyrektora CEN w Koszalinie na konferencję pod tym samym tytułem, na której 1 grudnia 2018 r. trenerzy Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej w Warszawie – Dorota Żyro oraz Wojciech Słonina – zaprezentowali tych siedem strategii nauczycielom: studentom, wychowawcom, pedagogom, dyrektorom szkół i placówek oświatowych. Gościem specjalnym konferencji był Michał Misiurny, pełnomocnik ds. uzależnień Urzędu Miejskiego w Koszalinie.
Wyjściową tezę wykładu stanowiło przekonanie, poparte badaniami Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej prowadzonymi w latach 2017-2017 pod kierunkiem dr Szymona Grzelaka, że podstawą projektowania działań wychowawczo-profilaktycznych w szkole powinna być świadomość nauczycieli i rodziców co najmniej 46 zagrożeń czyhających na młodego człowieka we współczesnej rzeczywistości. Błędem byłoby więc koncentrowanie się tylko na zagrożeniach uwzględnianych w programach od wielu lat, np. przeciwdziałaniu alkoholizmowi, narkomanii i agresji. Wykładowcy podkreślali również znaczenie właściwego wyboru strategii wychowawczej, ponieważ nie każda inicjatywa przynosi dobre efekty, niektóre bywają wręcz szkodliwe. Zwrócili uwagę na fakt, że wiedza młodzieży o zagrożeniach nie stanowi gwarancji nieulegania pokusom, unikania zagrożeń i dobrego wyboru modelu zachowania. To kształtowanie przekonań normatywnych (w razie potrzeby ich zmiana) oraz zintegrowany model profilaktyki mają największe szanse oddziaływania na młodzież. Skutecznie mogą ją chronić przed ryzykownymi zachowaniami i patologiami społecznymi dzięki bazowaniu na interakcyjnym systemie wpływu, zasobach obecnych w środowisku i współpracy ponadinstytucjonalnej. Zintegrowane działania, jednocześnie skierowane przeciw grupie różnych zagrożeń, pozwalają na osiągnięcie dobrej proporcji nakładów do efektów. Dlatego też goście konferencji promują z przekonaniem zintegrowaną politykę młodzieżową oraz koncepcję Siedmiu dźwigni skutecznej profilaktyki, strategię rekomendowaną przez Komitet Społeczny Rady Ministrów.
Niżej wymienione dźwignie były przedmiotem wykładu, a następnie warsztatów.
Podstawę realizacji strategii Siedmiu dźwigni jest potwierdzony badaniami system wartości młodych ludzi nadal stawiających na rodzinę, miłość i przyjaźń, dobre relacje, satysfakcję z pracy. Ich deklaracje – wbrew obiegowej opinii – zaskakują skalą wyboru pozytywnych zachowań, postaw i wartości. Jak wynika ze wspomnianych badań, wśród pierwszych czynników chroniących dzieci i młodzież przed zagrożeniami znajdują się: więź z rodziną, szkoła, praktyki religijne w szerokim rozumieniu, poszanowanie norm prawnych, system wartości, uznawane autorytety, przynależność do pozytywnej grupy. Natomiast bardzo istotny czynnik ryzyka stanowi seksualizacja życia. Problem ten wywołał ożywioną dyskusję uczestników konferencji, zmierzającą do wyodrębnienia kompetencji rodziny, szkoły, instytucji publicznych oraz wpływu sfery biznesu i mediów na postawy młodych ludzi (np. narzucanie treści nieadekwatnych do wieku rozwojowego młodzieży, masowa konsumpcja pornografii). Trenerzy omówili wyniki badań (czynniki chroniące i czynniki ryzyka), zasady zintegrowanej polityki młodzieżowej oraz podstawy strategii Siedmiu dźwigni, kolejno uzasadniając ich zasadność przykładami i odniesieniami do doświadczeń nie tylko krajowych.
Wśród wielu ciekawych spostrzeżeń można wyszczególnić wnioski dotyczące np. efektywności wysłuchania jako czynnika chroniącego; działalności Stowarzyszenia Twoja Sprawa, ważnej roli integracji klasy jako podstawy wszelkich działań profilaktycznych nauczyciela, budowania programów na wartościach oraz zasobach społecznych; współpracy z ludźmi z zamiłowaniem do młodzieży i pasją działania itp.
Informacje o zakresie badań, ich wynikach prezentowane są na stronie http://ipzin.org/ oraz w broszurze informacyjnej, którą otrzymali uczestnicy konferencji a dostępną na stronie http://ipzin.org/images/dokumenty/broszura_ipzin_2018_jak_zwiekszyc_skutecznosc_profilaktyki_problemow_mlodziezy.pdf
Uczestnicy konferencji na warsztatach chętnie dzielili się swoimi doświadczeniami z zakresu realizacji programów profilaktycznych z młodzieżą, aktywnie uczestniczyli w dyskusji nad propozycją IPZIN.
Ilustracja: źródło: http://ipzin.org/