Misja biskupa Ottona z Bambergu – początkiem historii Pomorza Zachodniego - scenariusz lekcji w klasie V

Cel główny:

Ukazanie uczniom znaczenia misji chrystianizacyjnej przeprowadzonej przez biskupa Ottona z Bambergu dla historii Pomorza Zachodniego

Cele szczegółowe – uczeń:

  • wie, dlaczego piastowskim władcom zależało na przyłączeniu Pomorza Zachodniego;
  • posługuje się terminami: historia, książę, chrzest, dynastia, Gryfici;
  • zna wydarzenia związane z datami: 1124-25;
  • umieszcza na mapie Wolin, Kamień Pomorski, Szczecin, Kołobrzeg
  • charakteryzuje społeczeństwo w XII w.;
  • charakteryzuje najważniejsze etapy podboju i chrystianizacji Pomorza Zachodniego i Zachodniego;
  • wymienia skutki chrystianizacji Pomorza Zachodniego.

Metody:

  • praca z tablicą interaktywną;
  • pogadanka, dyskusja kierowana.

Formy pracy:

  • indywidualna, zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

  1. przygotowane materiały dydaktyczne:  Chrystianizacja Pomorza Zachodniego - etapy - Google Jamboard
  2. Skutki zaprowadzenia chrześcijaństwa na Pomorzu Zachodnim - poziom SP (5 klasa) (learningapps.org)

 

 

 

 

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca

  1. Powitanie klasy i sprawdzenie obecności.
  2. Podanie i zapisanie tematu lekcji. Przekazanie uczniom głównego celu zajęć.
  3. Nawiązanie do informacji z wcześniejszych lekcji: chrztu Mieszku I i zjazdu w Gnieźnie, szczególnie do przyczyn przyjęcia chrześcijaństwa przez Mieszka I, próby włączenia Pomorza Zachodniego do Polski, utworzenie biskupstwa w Kołobrzegu w r. 1000.

Faza realizacyjna (rozwinięcie tematu)

  1. Pogadanka: Pomorze Zachodnie było zamożne, ich mieszkańcy żyli z handlu i wypraw korsarskich. Dynamicznie rozwijały się takie miasta jak Szczecin, Wolin, Kołobrzeg. Na czele lokalnej administracji stał książę, miał on jednak słabą pozycję, a prawa ustanawiały rady możnych.
  2. Projekcja filmu: Wolin historyczny i legendarny - YouTube
  3. Uczniowie wskazują na mapie przedstawiającej Pomorze Zachodnie za Warcisława I Szczecin, Wolin, Kołobrzeg. Mapa Pomorza Zachodniego (można wykorzystać mapę na: Chrystianizacja Pomorza Zachodniego - etapy - Google Jamboard – tam też propozycja notatki z lekcji dla uczniów)
  4. Pogadanka: Bogactwo ziem i położenie zachęcały Piastów do podboju tych ziem. Do roku 1122 r., po serii wypraw, Bolesław Krzywousty, podbił pogańskie Pomorze Zachodnie. Zachodniopomorski książę Warcisław I z rodu Gryfitów uznał się lennikiem Bolesława Krzywoustego oraz zobowiązał się do chrystianizacji swoich ziem, zresztą zapewne widział w nowej religii możliwość wzmocnienia swej władzy.
  5. Pogadanka: Z misją chrystianizacyjną Bolesław Krzywousty wysłał mnicha Bernarda z Hiszpanii. Przybył do zamożnego grodu Wolin na boso. Pomorzanie uznali go za szaleńca i zlekceważyli, odsyłając do Polski. Zob.: Wolin i Otton z Bambergu - YouTube
  • Pytania do uczniów: Czy Pomorzanie chętnie przyjmowali chrześcijaństwo? Dlaczego misja mnicha Bernarda nie przyniosła sukcesu chrystianizacyjnego?
  1. Pogadanka: W 1124 r. z inicjatywy Bolesława Krzywoustego wyruszył biskup Bambergu – Otton, wraz z bogato ubraną świtą księży i rycerzy. Mieszkańcy Pomorza – nie chcieli ponownie stawiać oporu i dość chętnie przyjmowali chrzest. Niewielki opór stawili tylko mieszkańcy Wolina i Szczecina.
  2. Dyskusja kierowana: W wyniku chrystianizacji na Pomorze napłynęła grupa wykształcona księży, umiejąca pisać i czytać oraz znająca łacinę - pomocną w kontaktach z innymi narodami oraz przyczyniająca się do rozwoju budownictwa i gospodarki rolnej. Książę Warcisław stał się poważany nie tylko wśród swoich.
  3. Papież jako uwieńczenie akcji Ottona z Bambergu utworzył biskupstwo w Wolinie, które wkrótce przeniosło się z Wolina do Kamienia Pomorskiego.
  • Uczniowie wykonują ćwiczenie jako podsumowanie tej części zajęć: Wytłumaczysz, jaką rolę w krzewieniu chrześcijaństwa odgrywało bogactwo i splendor misyjnych wypraw.
  1. Notatka: Chrystianizacja Pomorza Zachodniego - etapy - Google Jamboard

Faza podsumowująca

  1. Skutki chrystianizacji dla Pomorzan: ewentualnie: Skutki zaprowadzenia chrześcijaństwa na Pomorzu Zachodnim - poziom SP (5 klasa) (learningapps.org)
  2. Warcisław I – pierwszym historycznym Gryfitą

 

Warto skorzystać z mapy: Podbój Pomorza przez Bolesława Krzywoustego. Wspaniały triumf rozsławił go w całej Europie - WielkaHistoria

Tomasz Skonieczny, doradca metodyczny nauczycieli historii CEN Koszalin