Temat lekcji
Wyznaczenie współczynnika tarcia kinetycznego
Klasa / czas trwania lekcji
Klasa I liceum i technikum, 45 minut
Cel ogólny lekcji
Wykorzystanie zachowania energii w celu wyznaczania współczynnika tarcia kinetycznego
Cele szczegółowe
Formy i metody pracy
Środki dydaktyczne
Opis przebiegu lekcji
Faza przygotowawcza: polegająca na analizie ruchu po równi pochyłej z wykorzystaniem apletu interaktywnego.
Faza realizacji:
1. Nauczyciel kładzie deseczkę lub listewkę poziomo i stawia na niej ciało. Następnie powoli unosi jeden koniec listewki do momentu, w którym ciało zacznie się zsuwać. W razie potrzeby powtarza demonstrację, po czym prosi uczniów aby pracując metodą burzy mózgów wyjaśnili, dlaczego ciało zaczyna się zsuwać dopiero przy przekroczeniu pewnego kąta nachylenia równi.
2. Uczniowie podają propozycje wyjaśnienia i zapisują je na tablicy.
3. Prowadzący dzieli klasę na grupy, po czym wyświetla pierwsze z ćwiczeń znajdujących się w kolekcji aplikacji Ruch po równi.
4. Nauczyciel prosi, aby pracując w grupach uczniowie przeanalizowali siły działające na zsuwające się ciało i posługując się zasadami dynamiki Newtona znaleźli warunek, przy którym ciało będzie pozostawać na równi w spoczynku oraz warunek, przy którym ciało zacznie się z niej zsuwać.
5. Prowadzący wskazuje osobę, która poda rozwiązanie ćwiczenia interaktywnego oraz wypisze na tablicy poszukiwane warunki. W oparciu o podane przez ucznia wzory klasa weryfikuje sformułowane w trakcie burzy mózgów wyjaśnienia.
6. Prowadzący informuje uczniów, że pracując w grupach wprawią ciało w ruch wzdłuż równi i wyznaczą jego przyspieszenie i prędkość, a następnie obliczą energię początkową i energię końcową ciała.
7. Nauczyciel wyświetla drugie z ćwiczeń interaktywnych i upewnia się, że uczniowie rozumieją jakie wielkości mają zmierzyć.
8. Uczniowie wykonują doświadczenie i na podstawie uzyskanych wyników obliczają energię początkową ciała jako jego energię potencjalną na wysokości z której zaczęło się zsuwać, a energię końcową – jako energię kinetyczną na końcu równi.
9. Prowadzący prosi o porównanie energii początkowej ciała z jego energią końcową. Następnie wskazuje osobę, która wyjaśni przyczynę uzyskanej rozbieżności.
10. Pracując w grupach uczniowie wyznaczają wartość pracy wykonanej na pokonanie sił tarcia oraz współczynnik tarcia kinetycznego. Grupy kolejno podają wyniki i porównują je ze sobą.
Faza podsumowująca:
1. Prowadzący wskazuje osoby, które podsumują najważniejsze informacje z lekcji.
2. Uczniowie zadają pytania na tematy związane z lekcją i proszą o doprecyzowanie wszelkich niejasnych dla nich zagadnień.
3. Na podstawie przebiegu zajęć, postępów uczniów oraz atmosfery w klasie, nauczyciel dokonuje ewaluacji lekcji pod kątem efektywności wykorzystanych form i metod pracy.
Koszalin 02.06.2022
