POMOCNA DŁOŃ – CÓŻ MAMY CZYNIĆ?

Uczeń:

- kształtuje postawę szacunku wobec Pisma Świętego,

- wymienia podstawowe fakty z życia św. Jana Chrzciciela,

- podaje przykłady, jak w codzienności realizować wskazania św. Jana Chrzciciela,

- interpretuje i uzasadnia słowa „Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu”,

- podaje propozycję, jak dostrzec ludzi potrzebujących,

Metody:

praca z mapą, dyskusja, praca z tekstem, rozmowa kierowana, praca plastyczna

Przebieg lekcji:

Na początku lekcji jeden z uczniów czyta fragment Ewangelii św. Łukasza 3, 10-14. Wszyscy uczniowie posiadają własny tekst, który mogą śledzić podczas czytania w formie wydruku lub wyświetlenia na ekranie/rzutniku. Jeśli istnieje taka możliwość dobrze by uczeń czytający posługiwał się egzemplarzem Pisma Świętego i pozostałe osoby widziały, że czynność ta wykonywana jest z szacunkiem. Jest to okazja do zwracania uwagi na wyjątkowość Słowa Bożego oraz metodzie jego czytania i słuchania w postawie stojącej.

Po zajęciu miejsc i sprawdzeniu obecności, zapoznajemy uczniów z krótką notką na temat św. Jana Chrzciciela (Prezentacja https://bit.ly/31T1fLC) oraz eksponujemy obraz Bartolomeo Veneto[1].  Pytamy uczniów czy widzą co jest napisane na harfie? (Ecce Agnus Dei). Chętna osoba szuka znaczenia tych słów w Ewangelii św. Jana 1,29. Następnie w formie ciekawostki prezentujemy za pomocą Google Maps jak wygląda współcześnie miejsce działalności św. Jana oraz miejsce, gdzie udzielił chrztu Jezusowi[2].

W dalszej części wprowadzenia zwracamy uwagę na pytania jakie zostały zadane św. Janowi Chrzcicielowi przez tłum, celników i żołnierzy. Uświadamiamy, że wszyscy przychodzący by przyjąć chrzest janowy, potrzebują wskazań jak mają żyć. Pytają więc św. Jana: Co mają czynić? Jak ma przemienić swoje życie? Tutaj jest okazja by nawiązać do potrzeby ciągłego przemieniania się, nawracania, tak by jako uczniowie Jezusa poszukiwać ciągle nowych możliwości wyrażania siebie i życia wartościami chrześcijańskimi.

Następnie analizujemy trzy odpowiedzi, których udziela Jan Chrzciciel. Do czego wyzywa w nich Jan? Uczniowie zgłaszają swoje propozycję. Mogą pojawić się m in. takie stwierdzenia jak: podzielenie się ubraniami, podzielenie się jedzeniem, wypełnianie swoich obowiązków, sprawiedliwe życie, troska o innych…

Zwracamy uwagę na to, że Jan Chrzciciel wskazuje by żyć zgodnie ze swoim powołaniem, trwać w swoim zawodzie i wypełniać go jak najlepiej, z poszanowaniem siebie samego i innych, czyli sprawiedliwie i z miłosierdziem. Aktualizujemy tę przesłankę na naszą dzisiejszą rzeczywistość, wskazując uczniom, że jest ona także dziś wymagana. W swoim codziennym postepowaniu mamy być autentyczni, zatroskani o innych, ale dbać także o siebie samych, o swój własny rozwój. Słowa Jana Chrzciciela nie straciły więc ważności, tylko jak je dziś wprowadzać w życie?

W dalszej części lekcji rozdajemy uczniom po kolorowej kartce A4. Prosimy, by każdy odrysował na niej swoją dłoń i następnie ją wyciął. Na środku tablicy/ekranu zapisujemy słowo „POMOCNA DŁOŃ”. Przeprowadzamy rozmowę na temat skojarzeń z tym wyrazem. Następnie za pomocą słownika synonimów https://synonim.net/ wyświetlamy hasło „pomocna ręka”. Czytamy wyrazy i dopisujemy je na tablicy/ekranie obok słowa „Pomocna dłoń”.

(asysta, bratnia dłoń, dobrodziejstwo, doradztwo, oparcie, opoka, osłona, ostoja, podpora, podpowiedź, pomaganie, pomoc, poparcie, porada, przyjacielska dłoń, przysługa, rada, ratunek, sukurs, wsparcie, wspieranie, wspomożenie, życzliwa dłoń, adiutant, akolita, asystent, pomagier, pomocnik, prawa ręka, wspomożyciel, współpracownik) – przykładowe synonimy.

Następnie prosimy uczniów, by w oparciu o usłyszane wcześniej słowa Ewangelii zastanowili się przez chwilę, jak oni mogą dziś, będąc tym kim są, mogą konkretnie realizować wskazania św. Jana Chrzciciela? Jak być dziś taką pomocną dłonią dla innych? Pięć swoich przemyśleń, zapisują na wyciętej przez siebie dłoni. Każda odpowiedź zapisywana jest na kolejnym palcu dłoni.

Jeśli lekcja jest stacjonarna, po wykonaniu zadania, uczniowie prezentują swoje odpowiedzi podchodząc do tablicy, gdzie przyczepiamy wszystkie powstałe pomysły. Jeśli mamy tablicę ścienną w sali lekcyjnej warto by wyeksponować powstałe prace, pomocne dłonie, na pewien czas w klasie. Niech te propozycje zachęcają ich samych jak i innych do konkretnego działania. Tablica ta może powstać podczas kilku lekcji z kolejnymi klasami, które będą doczepiać swoje pomocne dłonie, budując bank dobrych praktyk chrześcijańskich. W przypadku lekcji zdalnej, prosimy uczniów o włączenie kamery i pokazanie swojej pracy. Następnie każdy przesyła wykonane zdjęcie swojej pracy, a nauczyciel przygotowuje kolaże wszystkich prac w formie elektronicznej.

Omawiając prace uczniów warto zwrócić uwagę na bardzo proste i konkretne pomysły uczniów. W mojej sytuacji na wyróżnienie zasłużyły: uśmiech do innych, rozmowa, wysłuchanie, poświęcenie czasu, dbanie o swoje wnętrze, odwiedzanie dziadków. Można znaleźć wiele pięknych, prostych odpowiedzi z jednej strony łatwych do realizacji, takich naprawdę na wyciągniecie dłoni – w tym także pojednanie z innymi.

W końcowej części lekcji odczytujemy fragment Dziejów Apostolskich 20, 35. Następnie pytamy uczniów czy ktoś pamięta kto jest autorem Dziejów Apostolskich. (św. Łukasz Ewangelista).  Dalej zwracamy uwagę na słowa „Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu” która są tzw. agrafonem (gr. nie zapisane) , czyli słowami Jezusa, nie zapisane w Ewangelii, lecz żywe w ustnej tradycji. Możemy je wyeksponować na tablicy lub w miejscu przyczepienia pomocnych dłoni.

Zadajemy pytanie: jak uczniowie rozumieją ten agrafon. Dlaczego więcej szczęścia jest w dawaniu? Ukierunkowujemy rozmowę także na uczucia, które towarzyszą osobom, które pomagają, ale także tym, które są obdarowywane. Na czym polega szczęście obdarowanego oraz obdarowującego?

Lekcje kończymy przesłaniem, by odkryć na nowo w swoim życiu sakrament chrztu, musimy wiedzieć co mamy czynić jako uczniowie Jezusa. Św. Jan Chrzciciel daje również nam pewne wskazania, a św. Łukasz Ewangelista utwierdza w prawdzie, że szczęśliwym jest ten kto pomaga, obdarowuje innych, ale także szczęśliwym jest także ten, kto spotka na swojej drodze kogoś kto mu pomoże, gdy jest w potrzebie.