Witraże - kreatywna lekcja

Witraż z bibuły to ciekawa forma pracy plastycznej, którą chciałbym zaproponować do wykonania przez uczniów podczas lekcji religii. Papierowe witraże tak jak te tradycyjne ze szkła, mogą stać się nośnikiem różnych tematów religijnych między innymi takich jak: sceny biblijne, postaci świętych, symbole religijne czy różne ciekawe motywy, które są nośnikiem treści religijnych. Gotowe witraże można wyeksponować w oknach naszej szkolnej pracowni.

Witraż tradycyny to barwna kompozycja szklana, która składa się z trzech głównych elementów: konturu, barwy i światła. Kontur wykonany jest z kompozycji ołowianych listewek, natomiast nośnikiem barwy są szkła w różnych kolorach. Obraz tworzony jest przez światło, które przechodzi przez połączone ze sobą szklane fragmenty. Witraże można spotkać najczęściej w oknach kościołów. Technika witrażu upowszechniła się w sztuce gotyckiej. Tworzono wówczas wysokie świątynie, o dużych, strzelistych oknach, które miały wypełnić wnętrze światłem i nadać im lekkości. Czasem okna zajmowały całe ściany, czego przykładem jest kaplica Sainte Chapelle w Paryżu.

Pierwszym etapem przygotowania papierowego witrażu jest opracowanie własnych wzorów przez uczniów lub wybranie przez nich jednego z gotowych szablonów – wzorów np. dostępnych w Internecie. Ważne jest by zwrócić uwagę uczniom, żeby paski łączące poszczególne elementy witrażu były wystarczająco szerokie. Ich szerokość jest bardzo istotna, gdyż do nich będą przyklejana brzegi bibuły. Pracując pierwszy raz tą techniką, warto wybrać na początek proste szablony, w celu nabycia sprawności i samodzielnego przekonania się o konieczności zaprojektowania odpowiednich przestrzeni w witrażu, zarówno tych które będą wycinane nożykiem jak i te które pozostaną jako przestrzenie do naklejania bibułek.

Wzór zaprojektowany przez siebie uczeń można rysować ołówkiem bezpośrednio na czarnym papierze lub może wykonać go na białej kartce i następnie po powycinaniu przestrzeni do wypełnienia bibułami, ołówkiem odrysuje kontury tych przestrzeni na czarnej kartce. Uczeń po utworzeniu szablonu, może przekonać się czy właściwie go zaprojektował, zanim przeniesie całość na kolejny arkusz. Szablony, które powstaną taką metodą są łatwe do wykorzystania w przyszłości przez innych uczniów, gdyż są do wielokrotnego użytku. Na potrzeby własnej pracowni, można zachować najciekawsze wzory.

Inną techniką wykonania witrażu z bibuły jest zastosowanie jednolitego przezroczystego tła i naklejanie na niego pociętej nożyczkami w odpowiednie kształty i kolory bibułek. Przezroczystym tłem może być papier śniadaniowy lub biała kalka techniczna. Krawędzie łączące bibułki, można wykonać przez wycięcie nożyczkami z czarnej kartki technicznej z tej samej, z której uczniowie wykonają ramkę witrażu. Ramka dla pracy w formacie A5 powinna mieć szerokość około 1 cm. Przy większej pracy np. formacie A4 zwiększamy szerokość ramki do około 2 cm.