Co to jest dieta?
Mając przeświadczenie, że jeśli “dieta” kojarzy się z odchudzaniem, to “dietetyczny” z produktem, który działa odchudzająco. Na taki sposób rozumowania wpływają przekazy mediów i niektóre firmy produkujące żywność. Chcąc przyciągnąć większą grupę zainteresowanych i marzących o zgrabnej sylwetce konsumentów. Otóż „dietetyczny” może oznaczać „niskokaloryczny”, ale także „niskosłodzony lub niesłodzony” (z przeznaczeniem dla cukrzyków), niskocholesterolowy (dla chorych na miażdżycę) czy niskosodowy (dla chorych z nadciśnieniem). Tak prawdę mówiąc nie ma produktu, który działa odchudzająco. Wpływa na to wiele różnorodnych czynników. Natomiast zdroworozsądkowo określenie “dietetyczny” nie powinno decydować o naszym wyborze danego produktu. Może nas jedynie na niego naprowadzić. Najlepszym sposobem jest czytanie etykiet: składu i wartości odżywczej.
Jak zatem wpływać na „nie dietę”, ale zdrowe odżywianie dziecka w okresie wczesnoszkolnym. Styl życia dziecka, które znajduje się w okresie silnego rozwoju ma ogromne znaczenie oraz wpływ na jego zachowania i stany. Odpowiednie żywienie w dzieciństwie i wieku młodzieńczym w dużej mierze stanowi o prawidłowym rozwoju, sprawności fizycznej oraz o efektywności uczenia się oraz zapobiega niedoborom pokarmowym.
Dieta powinna być tak zbilansowana, by ilość substancji szkodliwych nie przekraczała ilości tych zdrowych i koniecznych do właściwego funkcjonowania organizmu, gdyż zachwianie tej równowagi prowadzić może do wielu problemów.
Nawyki żywieniowe dzieci edukacji w wieku wczesnoszkolnym – „Słodkie chwile – gorzkie konsekwencje”
Zgodnie z wynikami badań, które przeprowadzono w latach 2015-2017 ustalono, iż dzieci w Polsce pomimo, iż jako pierwszy posiłek spożywają śniadanie, które jest bardzo ważnym elementem właściwego odżywiania, to niestety spożywanie niezdrowych przekąsek typu: słodycze (cukierki, batoniki, czekoladki), picie słodkich napoi oraz spożywanie słonych przekąsek (chipsy, prażynki, popcorn, orzeszki) przekracza dopuszczalne normy przyjmowania cukru. W posiłkach brakuje też odpowiedniej ilości świeżych warzyw, które dają poczucie większej sytości, posiadają dużo witamin. W dużych ilościach spożywane są także owoce, które uważane za zdrowe w rzeczywistości dostarczają organizmowi zbyt dużo cukru zwanego fruktozą. Glukoza w przeciwieństwie do fruktozy jest cukrem potrzebnym do życia. Tak naprawdę nie potrzebujemy dużo fruktozy i w całej historii ewolucji nie spożywali jej tak dużo jak obecnie. Kiedyś fruktoza – cukier owocowy- pojawiała się tylko w okresie sezonu na owoce. I taka ilość była w zupełności wystarczająca. Obecnie syrop glukozowo- fruktozowy znajduje się praktycznie w każdym przetworzonym produkcie (gotowe sosy, dipy, majonezy, słodycze, soki, a nawet wędlina) – jest wszechobecny i przez to bardzo niebezpieczny. Zgodnie z wymogami WHO, Instytut Żywności i Żywienia opracował zasady racjonalnego żywienia, wg czego dieta ucznia w wieku szkolnym powinna zaspokajać potrzeby energetyczne, które zapewniają prawidłowy wzrost. Dzieci w wieku 7 lat powinny spożywać od 4 do 5 posiłków dziennie, co około 3-4 godziny.
Żywieniowe potrzeby dzieci w wieku wczesnoszkolnym:
Bazą zdrowego odżywiania są warzywa i owoce. Owoców i zwłaszcza warzyw
nie powinno zabraknąć w codziennej diecie dzieci oraz młodzieży. Najlepiej je spożywać do każdego posiłku, w formie surowej jako sałatki lub przekąski czy koktajle. Soki owocowe są najmniej wskazane.
Kolejną istotną grupą są produkty pełnoziarniste, zbożowe, które stanowią główne źródło energii dla rozwijającego się organizmu. Pełne ziarno jest bogactwem błonnika, który wpływa korzystnie na perystaltykę. Zawiera także witaminy oraz składniki mineralne więc na nim powinien opierać się jadłospis dziecka. Mleko i przetwory mleczne zaś są źródłem wapnia, który wspiera prawidłowy rozwój kości. Ponadto zapobiega ryzyku osteoporozy w starszym wieku.
Czego unikać? – czyli szkodliwe substancje.
Cukier – podstawowy problem na jaki napotykają rodzice dbający o właściwą dietę swoich dzieci, jest wszechobecny cukier. Stosowanie niepotrzebnych dodatków do żywności jest już plagą, a znalezienie na półkach sklepowych produktów, które cukrów nie zawierają graniczy wręcz z cudem. Jak wiadomo, działanie cukru na organizm podobne jest do stosowania używek, czyli powoduje nagły wzrost energii, rośnie też poziom dopaminy, serotoniny, noradrenaliny i adrenaliny. Taka sytuacja może powodować zaburzenia funkcjonowania w postaci nadpobudliwości czy rozdrażnienia.
Dlatego ważne jest, by rodzice dzieci mających problemy z nadpobudliwością kontrolowali ilość spożywanych przez dziecko produktów, w których cukier jest na pierwszym miejscu w liście składników. Pamiętajmy też, że występuje on obficie w napojach. Może okazać się bowiem, że takie pozornie niewielkie zmiany spowodują wielkie efekty, a terapie psychologiczne czy farmakologiczne staną się zbędne.
Konserwanty - ich wpływ na organizm ludzki jest nie do końca znany, gdyż wymaga to wielu lat obserwacji i badań, ale powszechnie wiadomo, że im bardziej przetworzone produkty, tym mniej zdrowe. Trudno doszukiwać się zbawiennego wpływu na układ nerwowy dziecka np. chipsów czy kolorowych cukierków.
Zgodnie z opinią Instytutu Matki i Dziecka najczęściej obserwowane błędy w żywieniu dzieci w wieku wczesnoszkolnym można scharakteryzować następująco:
CO MOŻEMY ZROBIĆ?
Po pierwsze, edukacja żywieniowa. Podejmowane działania w tym zakresie powinny być kierowane zarówno do uczniów, jak i do rodziców. Jest to niezwykle ważne, by uświadamiać, jak ogromny wpływ na nasze życie wywiera dieta. Można samodzielnie wprowadzać programy kształtujące zdrowe nawyki żywieniowe w danej placówce, w której uczymy. Konsekwentne działanie, omawianie, wskazywać zalety rozsądnego działania, poszukiwanie zdrowych zastępników dla niezdrowych przekąsek. To wszystko jest możliwe do zrealizowania. Podejmując działania drobnymi krokami – możemy osiągnąć duże cele. Jeśli uda nam się nakłonić do zmiany chociaż jedno dziecko – to dziecko pociągnie za sobą kolejne osoby z którymi będzie przebywać. Czasami taki efekt domina także jest super działaniem, aby osiągnąć zamierzony cel.
Zasady racjonalnego żywienia dla ucznia
Wśród elementów zdrowego stylu życia znajduje się aktywność ruchowa oraz właściwy sposób odżywiania. Dieta ucznia w wieku szkolnym powinna zaspokajać potrzeby energetyczne, które zapewniają prawidłowy wzrost. Dzieci w wieku 7 lat powinny spożywać od 4 do 5 posiłków dziennie, co około 3-4 godziny. Zgodnie z wymogami WHO, Instytut Żywności i Żywienia opracował zasady racjonalnego żywienia.
Należy także pamiętać, że najlepszym sposobem kształtowania zachowań prozdrowotnych, w tym prawidłowych nawyków żywieniowych, jest przykład samych rodziców. Dziecko uważnie obserwuje rodzica i powiela jego wybory żywieniowe. Dlatego też rola rodziców w edukacji żywieniowej dziecka jest bardzo istotna. Prowadzenie edukacji żywieniowej nie może odbywać się bez aktywnej współpracy z rodzicem Warto więc także prowadzić edukację prozdrowotną rodziców, wykorzystując atrakcyjne metody przekazu.
Bliografia:
